قوانین و مقررات واردات کالا در ایران

واردات کالا به عنوان یکی از ارکان اصلی تجارت بین‌الملل، نقش مهمی در تأمین نیازهای داخلی، توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال در هر کشوری ایفا می‌کند. در ایران نیز واردات کالا همواره از اهمیت بالایی برخوردار بوده و قوانین و مقررات خاصی برای تنظیم و نظارت بر این فرآیند وضع شده است.

مراحل واردات کالا در ایران

واردات کالا به ایران فرآیندی چند مرحله‌ای است که نیازمند آشنایی با قوانین و مقررات مربوطه و طی کردن مراحل مختلف می‌باشد. در اینجا به ۹ مرحله اصلی واردات کالا در ایران به طور کامل‌تر اشاره می‌کنیم:

۱. آشنایی با قوانین و مقررات

پیش از هر اقدامی، لازم است بازرگانان با قوانین و مقررات واردات کالا در ایران، شامل قوانین گمرکی، ارزی، استاندارد، مجوزها و … آشنایی کامل پیدا کنند. این قوانین به طور مداوم در حال تغییر و به‌روزرسانی هستند، بنابراین پیگیری آخرین تغییرات ضروری است. منابعی مانند وب‌سایت گمرک جمهوری اسلامی ایران، اتاق بازرگانی و سایت‌های تخصصی می‌توانند در این زمینه مفید باشند.

۲. اخذ کارت بازرگانی

کارت بازرگانی مجوزی است که به اشخاص حقیقی و حقوقی اجازه می‌دهد تا در زمینه تجارت خارجی فعالیت کنند. برای واردات کالا، داشتن کارت بازرگانی الزامی است. برای اخذ کارت بازرگانی، متقاضیان باید شرایطی مانند تابعیت ایرانی، نداشتن سوء پیشینه و … را داشته باشند و مدارک لازم را به اتاق بازرگانی ارائه دهند.

۳. تحقیق بازار و انتخاب کالا

در این مرحله، واردکننده باید بازار هدف خود را به دقت بررسی کند و کالای مناسب برای واردات را انتخاب کند. عواملی مانند نیاز بازار، رقابت، قیمت، کیفیت و … در انتخاب کالا مؤثر هستند.

۴. یافتن تأمین‌کننده

پس از انتخاب کالا، واردکننده باید تأمین‌کننده مناسب را پیدا کند. در این مرحله، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی، جستجو در اینترنت، مراجعه به سفارتخانه‌ها و … استفاده کرد.

۵. مذاکره و عقد قرارداد

پس از یافتن تأمین‌کننده، واردکننده باید با او مذاکره کرده و قرارداد خرید کالا را منعقد کند. در قرارداد باید به نکات مهمی مانند قیمت، شرایط پرداخت، زمان تحویل، شرایط حمل و نقل و … اشاره شود.

۶. ثبت سفارش

پس از عقد قرارداد، واردکننده باید کالای مورد نظر را در سامانه جامع تجارت ثبت سفارش کند. در این مرحله، اطلاعات کالا، تأمین‌کننده، واردکننده و … در سامانه ثبت می‌شود.

۷. اخذ مجوزهای لازم

بسته به نوع کالا، ممکن است نیاز به اخذ مجوزهای خاصی از سازمان‌های مربوطه باشد. به عنوان مثال، واردات مواد غذایی نیازمند اخذ مجوز از سازمان غذا و دارو است.

۸. تأمین ارز و پرداخت

واردکننده باید ارز مورد نیاز برای پرداخت هزینه کالا و سایر هزینه‌های مرتبط را تأمین کند. این کار می‌تواند از طریق سامانه نیما یا سایر روش‌های مجاز انجام شود. پس از تأمین ارز، واردکننده باید هزینه کالا را به تأمین‌کننده پرداخت کند.

۹. حمل و نقل و ترخیص کالا

کالا باید از طریق یکی از روش‌های حمل و نقل بین‌المللی (دریایی، هوایی، زمینی) به ایران حمل شود. پس از ورود کالا به گمرک، واردکننده باید مراحل ترخیص کالا را انجام دهد که شامل ارائه اسناد و مدارک لازم، پرداخت حقوق ورودی و مالیات و … می‌شود.

حتمآ بخوانید واردات کالا از چین | مراحل،قوانین و نکات مهم

مجوزهای لازم برای واردات کالا

همانطور که اشاره شد، برای واردات برخی کالاها نیاز به اخذ مجوز از سازمان‌های مربوطه است. برخی از این مجوزها عبارتند از:

• مجوز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی : برای واردات مواد غذایی، دارو، تجهیزات پزشکی و …
• مجوز سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران : برای واردات کالاهایی که مشمول استاندارد اجباری هستند.
• مجوز وزارت جهاد کشاورزی : برای واردات محصولات کشاورزی و دامی.
• مجوز وزارت صنعت، معدن و تجارت : برای واردات ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی.
• مجوز سازمان انرژی اتمی ایران : برای واردات مواد رادیواکتیو و تجهیزات هسته‌ای.
• مجوز شرکت مخابرات ایران : مجوز مخابرات برای واردات هرگونه کالا الزامی بوده و توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی صادر می‌شود. این مجوز به منظور حفظ امنیت ملی، رعایت استانداردها و جلوگیری از تداخل فرکانسی اخذ می‌گردد.

تعرفه‌های گمرکی

تعرفه‌های گمرکی به مالیاتی گفته می‌شود که بر کالاهای وارداتی اعمال می‌شود. این تعرفه‌ها با هدف حمایت از تولید داخلی، تنظیم بازار، کسب درآمد برای دولت و اجرای سیاست‌های تجاری تعیین می‌شوند. نرخ تعرفه گمرکی برای کالاهای مختلف متفاوت است و هرساله در قانون بودجه تعیین و ابلاغ می‌گردد.

انواع تعرفه گمرکی:

• تعرفه موثر: ترکیبی از حقوق گمرکی و سود بازرگانی است که بر ارزش گمرکی کالا اعمال می‌شود.
• حقوق گمرکی: درصدی از ارزش گمرکی کالا است که به عنوان مالیات دریافت می‌شود.
• سود بازرگانی: درصدی است که به حقوق گمرکی اضافه می‌شود و توسط هیئت وزیران تعیین می‌گردد.

عوامل موثر بر نرخ تعرفه:

• نوع کالا: کالاهای ضروری معمولاً تعرفه کمتری دارند.
• کشور مبدأ: برخی کشورها از تعرفه ترجیحی برخوردارند.
• سیاست‌های تجاری دولت: دولت می‌تواند برای حمایت از صنایع خاص یا تنظیم بازار، تعرفه برخی کالاها را تغییر دهد.

قوانین ارزی

واردات کالا به ایران نیازمند تأمین ارز برای پرداخت هزینه‌های مربوطه است. قوانین و مقررات ارزی توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می‌شود و واردکنندگان باید این قوانین را به دقت رعایت کنند.

مهم‌ترین قوانین ارزی

• تامین ارز از طریق سامانه نیما: سامانه نیما پلتفرمی آنلاین برای تبادل ارز بین صادرکنندگان و واردکنندگان است. واردکنندگان باید ارز مورد نیاز خود را از طریق این سامانه و با نرخ مصوب تامین کنند.
• انتخاب بانک عامل: واردکننده باید یک بانک عامل را برای انجام امور ارزی خود انتخاب کند. این بانک به عنوان واسطه بین واردکننده و بانک مرکزی عمل می‌کند.
• ارائه اسناد و مدارک مالی: واردکننده باید اسناد و مدارک مالی مربوط به معامله و تامین ارز را به بانک عامل ارائه دهد. این مدارک شامل فاکتور خرید، بارنامه، گواهی مبدأ و … می‌شود.
• گشایش اعتبار اسنادی: در برخی موارد، واردکننده می‌تواند با گشایش اعتبار اسنادی در بانک، ریسک خود را کاهش دهد. اعتبار اسنادی تعهدی است که بانک به پرداخت هزینه کالا به فروشنده می‌دهد.
• حواله ارزی: واردکننده باید مقررات مربوط به حواله ارزی را رعایت کند. این مقررات شامل مواردی مانند محدودیت در مبلغ حواله، ارائه اسناد و مدارک لازم و … می‌شود.

نکات مهم:

• تامین ارز خارج از سامانه نیما و به صورت غیرقانونی پیگرد قانونی دارد.
• واردکنندگان باید از آخرین تغییرات در قوانین و مقررات ارزی مطلع باشند.
• مشاوره با کارشناسان ارزی می‌تواند در تسهیل فرآیند تامین ارز و جلوگیری از بروز مشکلات کمک کند.

مقررات گمرکی

گمرک ایران مسئول نظارت بر ورود و خروج کالا و وصول حقوق ورودی و مالیات است. مقررات گمرکی شامل مجموعه‌ای از قوانین و دستورالعمل‌ها است که واردکنندگان و صادرکنندگان باید آنها را رعایت کنند.

مهم‌ترین مقررات گمرکی در ایران:

• ارائه اسناد و مدارک لازم: واردکننده باید اسناد و مدارک لازم مانند فاکتور خرید، بارنامه، گواهی مبدأ، لیست عدل بندی، بیمه نامه و … را به گمرک ارائه دهد.
• ثبت اظهارنامه گمرکی: واردکننده باید اظهارنامه گمرکی را به صورت الکترونیکی در سامانه EPL گمرک ثبت کند.
• تعیین ارزش گمرکی: ارزش گمرکی کالا بر اساس قیمت خرید و سایر هزینه‌های مرتبط مانند هزینه حمل و نقل، بیمه و … تعیین می‌شود.
• طبقه‌بندی کالا: کالا باید بر اساس سیستم هماهنگ شده شرح کالا و کدگذاری آن (HS) طبقه‌بندی شود. هر کالا دارای یک کد تعرفه منحصر به فرد است که برای تعیین نرخ تعرفه گمرکی استفاده می‌شود.
• بازرسی کالا: ممکن است گمرک کالا را بازرسی کند تا از مطابقت آن با اسناد و مدارک و همچنین رعایت استانداردهای لازم اطمینان حاصل کند.
• پرداخت حقوق ورودی و مالیات: واردکننده باید حقوق ورودی و مالیات مربوط به کالا را به گمرک پرداخت کند.
• ترخیص کالا: پس از انجام مراحل فوق و پرداخت هزینه‌ها، گمرک اجازه ترخیص کالا را صادر می‌کند.

نکات مهم:

• آشنایی با مقررات گمرکی و تعرفه‌های گمرکی برای واردات موفق و بدون مشکل ضروری است.
• استفاده از خدمات کارگزاران رسمی گمرک می‌تواند در تسهیل فرآیند ترخیص کالا مؤثر باشد.
• هرگونه تخلف از مقررات گمرکی می‌تواند منجر به جریمه، مصادره کالا و سایر پیگردهای قانونی شود.

سخن پایانی

واردات کالا فرآیندی پیچیده است که نیازمند آشنایی کامل با قوانین و مقررات مربوطه است. رعایت این قوانین و مقررات می‌تواند به تسهیل فرآیند واردات و جلوگیری از بروز مشکلات و تحمیل هزینه‌های اضافی کمک کند.

برای دریافت مشاوره تخصصی در زمینه واردات کالا و یا ثبت سفارش، با کارشناسان شرکت بازرگانی آسان راه ابریشم راشا در ارتباط باشید. تیم مجرب ما آماده ارائه خدمات حرفه‌ای و راهکارهای بهینه برای تسهیل فرآیندهای تجاری شماست.