در دنیای تجارت بین‌الملل، ترخیص کالا از گمرک یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین مراحل واردات و صادرات محسوب می‌شود. این فرآیند شامل مجموعه‌ای از اقدامات قانونی و اداری است که برای آزادسازی کالا از گمرک و ورود یا خروج آن از کشور انجام می‌گیرد. ترخیص کالا نیازمند دانش کافی از قوانین و مقررات گمرکی، اسناد و مدارک مورد نیاز و مراحل مختلف آن است.

ترخیص کالا

ترخیص کالا به مجموعه اقداماتی گفته می‌شود که برای آزادسازی کالا از گمرک و ورود یا خروج قانونی آن از کشور انجام می‌گیرد. این فرآیند شامل مراحل مختلفی از جمله اظهار کالا، ارزیابی، پرداخت حقوق و عوارض گمرکی، اخذ مجوزهای لازم و نهایتا خروج کالا از گمرک می‌باشد.هدف اصلی از ترخیص کالا، اطمینان از مطابقت کالاها با قوانین و مقررات گمرکی و پرداخت تمامی هزینه‌های مربوطه است. فرآیند ترخیص کالا از گمرک به تأمین زنجیره تأمین کالاها کمک می‌کند و برای واردات و صادرات کالاها ضروری است. 

با توجه به تخصصی بودن امر ترخیص کالا از گمرک و هچنین قوانین گمرک و آیین نامه‌های اجرایی که با تغییرات زیادی مواجه هستند ، به روز بودن و داشتن اطلاعات کافی برای بازرگان و ترخیص کار واجب می باشد تا از خسارات و هزینه های سنگین جلوگیری شود .هنگامی که بازرگان، کالایی را برای صادرات و یا واردات به گمرک وارد می­‌کند، به منظور اخذ مجوز ورود یا صدور کالا، باید مراحل خاص آن را طی کند. 

مراحل ترخیص کالا

۱. ثبت اظهارنامه گمرکی

اولین گام در ترخیص کالا از گمرک، ثبت اظهارنامه گمرکی است. اظهارنامه، سندی است که توسط صاحب کالا یا نماینده قانونی او به گمرک ارائه می‌شود و حاوی اطلاعات کامل کالا، از جمله نوع، مقدار، ارزش، مبدا و مقصد می‌باشد.

۲. بررسی اسناد و مدارک

پس از ثبت اظهارنامه، کارشناسان گمرک اسناد و مدارک ارائه شده را بررسی می‌کنند. این اسناد شامل بارنامه، فاکتور، گواهی مبدا، بیمه نامه، لیست عدل بندی و سایر مجوزهای لازم می‌باشد.

۳. ارزیابی کالا

در این مرحله، ارزش کالا توسط کارشناسان گمرک تعیین می‌شود. ارزش کالا معمولا بر اساس فاکتور خرید و سایر مستندات ارائه شده محاسبه می‌شود.

۴. پرداخت حقوق و عوارض گمرکی

پس از تعیین ارزش کالا، صاحب کالا باید حقوق و عوارض گمرکی مربوطه را پرداخت کند. میزان حقوق و عوارض گمرکی بر اساس نوع کالا، ارزش آن و تعرفه های گمرکی تعیین می‌شود.

۵. اخذ مجوزهای لازم

در برخی موارد، برای ترخیص کالا نیاز به اخذ مجوزهای لازم از سازمان‌های ذی‌ربط می‌باشد. به عنوان مثال، برای ترخیص کالاهای غذایی، دارویی و آرایشی و بهداشتی نیاز به اخذ مجوز از وزارت بهداشت می‌باشد.

۶. بازرسی کالا

در این مرحله، کالا توسط کارشناسان گمرک بازرسی می‌شود تا از مطابقت آن با اظهارنامه و سایر مدارک ارائه شده اطمینان حاصل شود.

۷. صدور پروانه گمرکی و ترخیص کالا

پس از تکمیل مراحل فوق، در صورت عدم وجود هرگونه مشکل، پروانه گمرکی صادر شده و کالا از گمرک ترخیص می‌شود.

مجوزهای ترخیص کالا

• استاندارد
• وزارت راه
• قرنطینه
• بهداشت
• کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
• ارشاد
• سازمان انرژی اتمی
• مخابرات
• جهاد کشاورزی
• میراث فرهنگی

مجوز استاندارد

• صادر کننده: سازمان ملی استاندارد ایران
• موارد کاربرد: کالاهایی که مشمول استاندارد اجباری هستند، مانند لوازم خانگی، اسباب‌بازی، مواد غذایی و …
• هدف: اطمینان از کیفیت و ایمنی کالاهای وارداتی و مطابقت آنها با استانداردهای ملی

مجوز وزارت راه

• صادر کننده: وزارت راه و شهرسازی
• موارد کاربرد: کالاهایی که با ناوگان غیر ایرانی حمل می‌شوند.
• هدف: نظارت بر حمل و نقل بین‌المللی کالا و حمایت از ناوگان حمل و نقل داخلی

مجوز قرنطینه

• صادر کننده: سازمان حفظ نباتات و سازمان دامپزشکی کشور
• موارد کاربرد: کالاهای گیاهی و جانوری
• هدف: جلوگیری از ورود آفات و بیماری‌های گیاهی و جانوری به کشور

مجوز بهداشت

• صادر کننده: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
• موارد کاربرد: کالاهای غذایی، دارویی، آرایشی و بهداشتی
• هدف: حفظ سلامت جامعه و جلوگیری از ورود کالاهای مضر برای سلامتی

مجوز ارشاد

• صادر کننده: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
• موارد کاربرد: کالاهای فرهنگی مانند کتاب، فیلم، نرم‌افزار و …
• هدف: نظارت بر محتوای فرهنگی کالاهای وارداتی و جلوگیری از ورود کالاهای مغایر با فرهنگ و ارزش‌های اسلامی

مجوز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

• صادر کننده: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
• موارد کاربرد: کالاهای فرهنگی و هنری مرتبط با کودکان و نوجوانان
• هدف: نظارت بر محتوای کالاهای فرهنگی و هنری مخصوص کودکان و نوجوانان و جلوگیری از ورود کالاهای مضر برای این گروه سنی

مجوز سازمان انرژی اتمی

• صادر کننده: سازمان انرژی اتمی ایران
• موارد کاربرد: کالاهای حساس و مرتبط با انرژی اتمی
• هدف: کنترل و نظارت بر ورود و خروج کالاهای مرتبط با انرژی اتمی و جلوگیری از سوء استفاده از آنها

مجوز مخابرات

• صادر کننده: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
• موارد کاربرد: کالاهای مرتبط با ارتباطات و فناوری اطلاعات، مانند تلفن همراه، مودم و …
• هدف: نظارت بر کیفیت و استانداردهای کالاهای ارتباطی و فناوری اطلاعات

مجوز جهاد کشاورزی

• صادر کننده: وزارت جهاد کشاورزی
• موارد کاربرد: برخی از کالاهای کشاورزی، مانند بذر، نهال، کود و …
• هدف: حمایت از تولید داخلی و جلوگیری از ورود آفات و بیماری‌های گیاهی

ممیراث فرهنگی

• صادر کننده: وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
• موارد کاربرد: کالاهای تاریخی و فرهنگی و آثار هنری
• هدف: حفظ میراث فرهنگی کشور و جلوگیری از خروج آثار تاریخی و فرهنگی از کشور

چالش‌های ترخیص کالا

ترخیص کالا ممکن است با چالش‌هایی همراه باشد. برخی از مهم‌ترین چالش‌های ترخیص کالا عبارتند از:

• ناآشنایی با قوانین و مقررات گمرکی
• عدم ارائه اسناد و مدارک کامل و صحیح
• تاخیر در پرداخت حقوق و عوارض گمرکی
• مشکلات مربوط به ارزیابی کالا
• نیاز به اخذ مجوز از سازمان‌های ذی‌ربط

ترخیص کار کیست؟

ترخیص کار شخصی حقیقی یا حقوقی است که به نمایندگی از صاحب کالا، مراحل ترخیص کالا از گمرک را انجام می‌دهد. ترخیص کاران دارای دانش کافی از قوانین و مقررات گمرکی هستند و می‌توانند به شما در ترخیص سریع و آسان کالا کمک کنند.

هزینه خروج کالا از گمرک

هزینه خروج کالا از گمرک شامل حقوق و عوارض گمرکی، هزینه انبارداری، هزینه ترخیص کاری و سایر هزینه‌های جانبی می‌باشد. میزان این هزینه‌ها به عوامل مختلفی از جمله نوع کالا، ارزش آن و میزان خدمات دریافتی بستگی دارد.

سخن پایانی

ترخیص کالا از گمرک یکی از مهم‌ترین مراحل واردات و صادرات است که نیازمند دانش کافی و تجربه می‌باشد. در صورت عدم آشنایی با قوانین و مقررات گمرکی، این فرآیند می‌تواند بسیار پیچیده و زمان‌بر باشد.شرکت بازرگانی راشا با تیم متخصص خود در زمینه های حمل و نقل ، واردات و ترخیص کالا آماده ارائه مشاوره و ثبت درخواست شما می‌باشد.

سوالات متداول